9.7 Ujawnienia dotyczące leasingu – Grupa jako leasingobiorca

w mln PLN, chyba że wskazano inaczej

Grupa jako leasingobiorca, identyfikuje leasing w umowach dotyczących użytkowania m.in. nieruchomości gruntowych, prawa wieczystego użytkowania gruntów, służebności przesyłu, urządzeń technicznych i maszyn oraz środków transportu.

Grupa stosuje jednolity model ujęcia księgowego leasingu, który zakłada rozpoznanie przez leasingobiorcę aktywów z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązań z tytułu leasingu związanych z wszystkimi umowami leasingowymi, z uwzględnieniem zwolnień. Grupa nie ujmuje aktywów i zobowiązań z tytułu leasingu w odniesieniu do:

• leasingów krótkoterminowych – dotyczy umów bez możliwości zakupu składnika aktywów, zawartych na okres krótszy niż 12 miesięcy od momentu rozpoczęcia umowy, w tym umów zawartych na czas nieokreślony z krótkim okresem wypowiedzenia, w przypadku których nie występuje rozsądna pewność, iż Grupa nie skorzysta z wypowiedzenia.
• leasingów, w których bazowy składnik aktywów ma niską wartość.

W przypadku umowy, która jest leasingiem lub zawiera leasing, Grupa ujmuje każdy element leasingowy w ramach umowy jako leasing odrębnie od elementów nieleasingowych.

Grupa określa okres leasingu jako obejmujący nieodwoływalny okres umowy leasingu, łącznie z okresami, na które można przedłużyć leasing, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Grupa skorzysta z tego prawa oraz z okresami, w których można wypowiedzieć leasing, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że  Grupa nie skorzysta z tego prawa.

Składniki aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz politykę wyceny tych aktywów  przedstawia Nota 9.1.

Zobowiązanie z tytułu leasingu Grupa wycenia początkowo w wysokości wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w dacie początkowego ujęcia, które obejmują: stałe opłaty leasingowe, zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki, kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej, cenę wykonania opcji kupna jeżeli jest rozsądnie pewne że leasingobiorca wykona opcję oraz kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu jeżeli ustalony okres leasingu ustalono zakładając, że leasingobiorca wypowie umowę. Do stałych opłat leasingowych Grupa zalicza również opłaty z tytułu wyłączenia gruntów z produkcji leśnej i rolnej, jeżeli dotyczą nieruchomości gruntowych użytkowanych na podstawie umów stanowiących leasing.

Z opłat leasingowych wyłączone są zmienne opłaty ponoszone przez leasingobiorcę na rzecz leasingodawcy za prawo do użytkowania bazowego składnika aktywów w okresie leasingu, które uzależnione są od czynników zewnętrznych, inne niż opłaty zależne od stawki lub indeksu.

Po dacie rozpoczęcia leasingu Grupa wycenia wartość bilansową zobowiązania z tytułu leasingu poprzez:

• zwiększenie z tytułu odsetek od zobowiązania z tytułu leasingu,
• zmniejszenie z tytułu zapłaconych opłat leasingowych,
• aktualizację z tytułu ponownej oceny lub modyfikacji umowy leasingu.

Zobowiązania z tytułu leasingu zostały zaprezentowane w Nocie 8.

Stopa leasingowa – opłaty leasingowe Grupa dyskontuje krańcową stopą procentową leasingobiorcy, ponieważ stopy procentowej umowy leasingu z reguły nie można z łatwością ustalić.

Identyfikacja komponentów nieleasingowych

W umowach dotyczących najmu maszyn górniczych, oprócz elementu leasingowego Grupa zidentyfikowała komponenty nieleasingowe, związane ze świadczeniem usług innych niż wynajem składników aktywów. Do wydzielenia komponentu leasingowego i nieleasingowego Grupa zastosowała osąd, alokując odpowiednio wynagrodzenie z danej umowy na obydwa komponenty na podstawie względnej jednostkowej ceny elementu leasingowego oraz całkowitej jednostkowej ceny elementów nieleasingowych.

Szacunek krańcowej stopy procentowej leasingu

W celu obliczenia stóp dyskonta na potrzeby MSSF 16 Grupa przyjmuje, że stopa dyskonta powinna odzwierciedlać koszt finansowania, jakie byłoby zaciągnięte na zakup przedmiotu podlegającego leasingowi. Grupa kalkuluje krańcowe stopy procentowe dla poszczególnych zakresów czasowych umów leasingowych w okresach kwartalnych i stopa ta jest wykorzystywana do wyceny zobowiązań leasingowych powstających z umów leasingowych zawartych lub zmodyfikowanych w trakcie danego kwartału.

Poziom istotności dla identyfikacji leasingów aktywów o niskiej wartości składnika bazowego wynosi 20 000 zł.

W roku 2020 Grupa dokonała transakcji sprzedaży i leasingu zwrotnego w wysokości 29 mln PLN ( w 2019 r. 10 mln PLN). Celem zawarcia tych transakcji było pozyskanie środków na finansowanie bieżącej działalności operacyjnej spółek zależnych Grupy.