Działania w obszarze środowiska w KGHM Polska Miedź S.A.

Rozwijamy nasze aktywności w oparciu o innowacyjne, niskoemisyjne technologie, zgodnie z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym. Powyższy cel realizujemy, inwestując w najlepsze dostępne techniki środowiskowe (BAT), prowadząc działalność biznesową z zachowaniem możliwie najwyższej neutralności ekologicznej procesów produkcyjnych.

Wydobywanie rud miedzi, a następnie jej przerób na wszystkich etapach produkcji jest nierozłącznie związane z oddziaływaniem na wszystkie komponenty środowiska naturalnego. Dotrzymanie rygorystycznych norm środowiskowych wynikających z prawa, możliwe jest dzięki systematycznemu modernizowaniu istniejących instalacji służących ochronie środowiska, jak i nowych inwestycji w tej dziedzinie. W trakcie roku prowadzono intensywne prace zmierzające do realizacji decyzji wykonawczej Komisji Europejskiej, ustanawiającej konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) w odniesieniu do przemysłu metali nieżelaznych. Dostosowywanie instalacji hutniczych do wymogów konkluzji BAT związane jest także z dalszym ograniczaniem emisji pyłowo-gazowych. W 2020 roku Spółka wydała na realizację inwestycji proekologicznych ponad 186 mln zł, w tym największe wydatki w wysokości ponad 43 mln zł poniesiono na budowę instalacji do usuwania arsenu i rtęci z gazów, przed instalacją odsiarczania w Hucie Miedzi „Legnica”.

W KGHM Polska Miedź S.A. dbałość o środowisko naturalne jest połączona z modelem biznesowym. W tym modelu poprzez wszystkie tworzące go segmenty – od eksploracji po wydobycie i wytapianie metali – stosowane są standardy zapewniające bezpieczne i przyjazne dla środowiska prowadzenie działalności operacyjnej.

Główne zobowiązania KGHM Polska Miedź S.A. w zakresie ochrony środowiska:

• Dostarczamy metale i związane z nimi produkty, aby osiągnąć cele środowiskowe współczesnego społeczeństwa, w tym działania na rzecz klimatu i efektywnego wykorzystanie energii
• Minimalizujemy wykorzystanie ograniczonych zasobów, takich jak ziemia, woda i energia
• Prowadzimy instalacje zgodnie z posiadanymi pozwoleniami środowiskowymi
• Kontrolujemy zanieczyszczenie powietrza, wody i gleby
• Minimalizujemy wytwarzanie odpadów i ciągle rozwijamy techniki gospodarowania odpadami w celu osiągnięcia jak najlepszych wyników w zakresie ochrony środowiska

• Prowadzimy obiektywny, otwarty i pełen szacunku dialog ze społecznością lokalną i odpowiednimi władzami na rzecz środowiska
• Aktywnie działamy na rzecz zachowania, a tam, gdzie nie jest to możliwe, zrekompensowania utraconej różnorodności biologicznej oraz odpowiedzialnego zarządzania naszą ziemią i lasami.
• Stosujemy zasady odpowiedzialnego zarządzania chemikaliami, wprowadzone przez unijne rozporządzenia REACH i CLP
• Wzmacniamy poczucie odpowiedzialności naszych pracowników za ochronę środowiska

Jako firma działająca w sposób odpowiedzialny społecznie, KGHM Polska Miedź S.A. nie może i nie chce uchylać się od odpowiedzialności za stan środowiska. Wydobywanie rud miedzi, a następnie jej przerób na wszystkich etapach produkcji są nierozłącznie związane z oddziaływaniem na poszczególne komponenty środowiska naturalnego. Przestrzeganie rygorystycznych norm wynikających z prawa możliwe jest dzięki systematycznej modernizacji istniejących instalacji oraz budowie nowych, zmniejszających i minimalizujących oddziaływanie na środowisko.

Większość Oddziałów KGHM posiada wdrożony system zarządzania środowiskowego według normy ISO 14001. Świadczy to o tym, że działają w sposób bezpieczny, zarówno dla pracowników, jak i otoczenia. W 2021 roku planowane jest wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego w Centrali KGHM oraz w oddziałach górniczych. Tym samym systemem zarządzania środowiskowego objęta zostanie cała spółka.

Opłaty za korzystanie ze środowiska, poniesione przez Oddziały KGHM Polska Miedź S.A. w 2020 roku, wyniosły 14,5 mln zł. W roku tym, w strukturze opłat, największym wydatkiem była opłata za składowanie odpadów: 5,2 mln zł. Kolejną pozycją kosztową, ponad 4,5 mln zł, stanowiła opłata za odprowadzanie ścieków.

W KGHM Polska Miedź S.A. eksploatowanych jest dziesięć instalacji, na których prowadzenie zgodnie z ustawą Prawo Ochrony Środowiska wymagane jest posiadanie pozwolenia zintegrowanego.

Ponadto Oddział Zakład Hydrotechniczny posiada zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych Żelazny Most i wymagane prawem zezwolenia sektorowe. Kopalnie funkcjonują na podstawie aktualnych pozwoleń sektorowych w zakresie emisji do powietrza i gospodarki odpadami.

Instalacje HM „Głogów” i HM „Legnica” oraz bloki gazowo-parowe w Polkowicach i Głogowie posiadają także zezwolenia na uczestnictwo w systemie handlu emisjami CO₂, ponieważ od 2013 roku KGHM Polska Miedź S.A. uczestniczy w obligatoryjnym Systemie Handlu Emisjami Unii Europejskiej (EU ETS).

W 2020 roku emisja z poprzedniego roku (2019), w ilości 1,297 mln Mg CO₂, rozliczona została bezpłatnymi uprawnieniami (około 903 tys. Mg CO₂ za 2019 rok i z rezerwy), uzupełnionymi zakupami uprawnień (EUA – uprawnienia do emisji Unii Europejskiej i CER – jednostki poświadczonej redukcji emisji).

Przewiduje się, że emisje 2020 roku, na poziomie około 1,23 mln Mg CO₂, rozliczone zostaną bezpłatnymi uprawnieniami przyznanymi dla HM „Głogów”, HM „Legnica”, bloku gazowo-parowego Polkowice i bloku gazowo-parowego Głogów (razem około 890 tys. Mg CO₂) oraz rezerwą uprawnień z ubiegłych lat i dokonanymi zakupami uprawnień (EUA i CER) na kwotę około 6,5 mln PLN.

* ETS – European Union Emission Trading Scheme (Europejsi System Handlu Emisjami)

Do najistotniejszych, planowanych w najbliższym czasie przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska, należą:

• kontynuacja zadań inwestycyjnych obejmujących konieczność dostosowania instalacji hutniczych do konkluzji BAT. Wykonanie tych zadań związane jest także z dalszą obniżką emisji pyłowo-gazowych, w tym emisji arsenu
• aktualizacja pozwoleń zintegrowanych dla prowadzonych instalacji
• nadzorowanie systemu handlu emisjami CO_2, wraz z pozyskiwaniem uprawnień do tych emisji
• kontynuacja programu promocji zdrowia i przeciwdziałania zagrożeniom środowiskowym, skierowanego do ludności zamieszkującej okolice naszych instalacji hutniczych
• budowa kwatery południowej OUOW Żelazny Most

KGHM Polska Miedź S.A., jako jedna z wiodących firm produkujących metale nieżelazne w Europie, stosuje zasady odpowiedzialnego zarządzania chemikaliami wprowadzone przez unijne rozporządzenia REACH i CLP.

Przepisy rozporządzeń REACH i CLP mają na celu:

• zobowiązanie przedsiębiorstw produkujących lub importujących chemikalia do udzielania przejrzystych wyjaśnień i podawania informacji na temat właściwości swoich substancji, a także do informowania o sposobie ich stosowania oraz o tym, dla kogo mogą stanowić zagrożenie
• kontrolowanie ryzyka zagrożeń dla ludzi i środowiska stwarzanych przez niebezpieczne chemikalia, poprzez ograniczanie ich ilości

• upewnianie się, że substancje stwarzające zagrożenie zostały zaklasyfikowane i umieszczone w ogólnodostępnym wykazie na stronie internetowej Europejskiej Agencji Chemikaliów, a każdy zawierający je produkt jest oznakowany i opakowany w sposób gwarantujący bezpieczne stosowanie, a także właściwe poinformowanie konsumentów oraz pracowników
• zapewnienie stopniowego wycofywania z użytku najbardziej niebezpiecznych chemikaliów

KGHM Polska Miedź S.A. z powodzeniem wdrożyła system REACH w swojej działalności, w celu zachowania zgodności z rozporządzeniem o tej samej nazwie i zapewnienia ciągłości dostaw produktów KGHM do swoich klientów, i uczyniła z niego część swojej codziennej działalności.

Spółka w ramach sytemu REACH zarejestrowała w Europejskiej Agencji Chemikaliów wszystkie substancje wprowadzane do obrotu. W ramach strategii wdrażania REACH KGHM stał się członkiem kilku konsorcjów REACH, które zarządzają procesem rejestracji substancji i półproduktów wchodzących w skład konsorcjum.

KGHM jest obecnie członkiem sześciu takich konsorcjów:

W 2020 roku konsorcja te pracowały nad aktualizacją dokumentacji rejestracyjnych dla substancji i półproduktów, uwzględniających najnowsze wyniki badań oraz najnowsze wytyczne Europejskiej Agencji Chemikaliów.

W ramach konsorcjów prowadzono działania w obszarze klasyfikacji zharmonizowanej dla miedzi, ołowiu i srebra, procedury udzielania zezwoleń dla ołowiu, właściwości endokrynnych miedzi oraz dopuszczalnych stężeń ołowiu i miedzi w środowisku pracy. Konsorcja, wraz ze stowarzyszeniem Eurometaux rozpoczęły analizę „Strategii UE w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważonego rozwoju”. Została ona przedstawiona przez Komisję Europejską w październiku 2020 roku. Celem tego dokumentu jest zwiększenie bezpieczeństwa oraz osiągnięcie zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń na rzecz nietoksycznego środowiska, zawartego w Europejskim Zielonym Ładzie.

W 2020 roku koszty Spółki na rzecz współpracy z konsorcjami wyniosły 79 tys. EUR. Główną pozycję stanowiła opłata na rzecz Konsorcjum Miedzi związana z aktualizacją dokumentacji rejestracyjnych.

Spółka z uwagi na zmieniające się wymogi rozporządzenia REACH aktualizowała karty charakterystyk substancji, które następnie przekazywane są klientom.

W 2020 roku podmioty Grupy Kapitałowej KGHM INTERNATIONAL LTD. również prowadziły działania związane z ochroną środowiska.

W przypadku kopalni Robinson (USA) działania te skupiały się na monitoringu jakości powietrza i wód, zagospodarowaniu odpadów oraz rekultywacji obszarów górniczych. Wydatkowano na te cele około 18 mln PLN, w tym niecałe 3 mln PLN stanowiły opłaty z tytułu posiadanych pozwoleń na korzystanie ze środowiska. W kopalni Carlota (USA) prowadzono działania związane z monitorowaniem środowiska oraz przygotowaniami do procesu rekultywacji. Suma wydatków na ten cel wyniosła około 6 mln PLN. W kopalniach Sudbury (Kanada) działania skupiały się na monitorowaniu stanu środowiska. Sumarycznie wydano na ten cel ponad 3 mln PLN. W kopalni Franke (Chile) działania skupiły się na pozyskiwaniu niezbędnych pozwoleń oraz monitoringu stanu środowiska. Wynikowo przeznaczono na te cele niecałe 5 mln PLN.

Amerykańska kopalnia KGHM nagrodzona za gospodarowanie środowiskiem naturalnym.

Należąca do KGHM kopalnia Robinson w USA otrzymała nagrodę Nevada Excellence in Mine Reclamation Award. Wyróżnienie przyznano w kategorii „Legacy Waste Rock Remediation” za rekultywację obiektu Lane City Waste Rock Facility (WRF).

Obiekt Lane City WRF powstał w połowie lat 50. i pod koniec lat 70. ubiegłego wieku, przed ustanowieniem przepisów dotyczących ochrony środowiska w stanie Nevada. Potrzeba rekultywacji WRF została zainicjowana zarówno przez kopalnię Robinson, jak i administrację Nevady.

W ramach przeprowadzonej rekultywacji Lane City WRF ukształtowano skarpy skały płonnej i pokryto je wapieniem, a na koronie i zboczach obiektu posadzono rośliny. Wprowadzono system odprowadzania wody deszczowej, który zapobiega kontaktowi wody ze składowiska z naturalnymi wodami. Ten sposób rekultywacji nie tylko zabezpiecza obiekt pod kątem stateczności, ale także chroni wody stanowe, co jest jednym z najistotniejszych priorytetów ochrony środowiska w Nevadzie. Zmiany widoczne są gołym okiem- nasadzenia pozwoliły przywrócić naturalny krajobraz terenu.

Nagroda rekultywacyjna jest wyrazem zaangażowania kopalni Robinson na rzecz ochrony środowiska i społeczności, w których działa KGHM. Działania firmy w obszarze odpowiedzialnego gospodarowania środowiskiem naturalnym doceniała administracja stanu Nevada, a gubernator Steve Sisolak pogratulował kopalni na Twitterze, pisząc że wyróżnienie jest w pełni zasłużone.

Odkrywkowa kopalnia Robinson zlokalizowana jest w hrabstwie White Pine, w stanie Nevada w USA, na średniej wysokości 2 130 m n.p.m. Głównym jej produktem jest koncentrat miedzi, molibdenu oraz złota

Zgodnie z przepisami obowiązującymi w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej i Kanadzie, Grupa Kapitałowa KGHM INTERNATIONAL LTD. jest zobowiązana do przedstawienia zabezpieczenia w formie blokady środków pieniężnych lub dostarczenia gwarancji/akredytyw bankowych w wysokości szacowanych zobowiązań z tytułu likwidacji kopalń i obiektów technologicznych. Na 31 grudnia 2020 roku wartość aktywów przeznaczonych na likwidację kopalń KGHM INTERNATIONAL LTD. (środki pieniężne) wyniosła 67 mln PLN (na 31 grudnia 2019 roku: 68 mln PLN). Ponadto, na 31 grudnia 2020 roku, na zabezpieczenie zobowiązań z tytułu likwidacji i rekultywacji obszarów górniczych zostały wystawione przez KGHM Polska Miedź S.A. akredytywy na kwotę 404 mln PLN (na 31 grudnia 2019 roku – 397 mln PLN). Akredytywy wystawione przez KGHM INTERNATIONAL LTD. na 31 grudnia 2020 roku opiewały na kwotę 179 mln PLN (na 31 grudnia 2019 roku – 202 mln PLN).

Krajowe spółki Grupy Kapitałowej funkcjonują w zgodzie z przepisami z zakresu ochrony środowiska. Spółki, które są do tego zobowiązane, posiadają aktualne zezwolenia na korzystanie ze środowiska, poza wyjątkami opisanymi poniżej.

Spółka Uzdrowiska Kłodzkie S.A. – Grupa PGU nie posiada pozwolenia wodno-prawnego na odprowadzanie wód pokąpielowych z Zakładu Przyrodoleczniczego w Polanicy-Zdroju. Spółka ponosi opłaty podwyższone o 500 % za odprowadzanie tych ścieków do wód bez wymaganego pozwolenia wodno-prawnego. Brak jest również pozwolenia wodno-prawnego na odprowadzanie nadmiaru wód mineralnych z ujęć „Pieniawa Józefa I” i „Pieniawa Józefa II”. Odprowadzanie ww. wód do rzeki nie podlega opłatom. W celu uregulowania sytuacji formalno-prawnej w zakresie uzyskania pozwolenia wodno-prawnego na odprowadzanie ww. wód do rzeki, Spółka prowadzi rozmowy z Urzędem Miasta Polanica-Zdrój, jako właścicielem kanalizacji.

Spółka Uzdrowiska Kłodzkie S.A. – Grupa PGU oczekuje na wydanie pozwolenia wodno-prawnego na odprowadzanie wód pokąpielowych z Zakładu Przyrodoleczniczego oraz odprowadzanie nadmiaru wód mineralnych z ujęcia „Górne” w Kudowie-Zdroju. W październiku 2019 roku Spółka odwołała się od otrzymanej Decyzji ze względu na zaklasyfikowanie niewykorzystanych wód mineralnych z ujęcia „Górne” do ścieków przemysłowych. W 2020 roku otrzymano z Zarządu Zlewni w Nysie, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie decyzję, od której spółka się odwołała do Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, za pośrednictwem Dyrektora Zarządu Zlewni w Nysie. Spółka oczekuje na ostateczną decyzje Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu.

Nie jest uregulowane prawnie odprowadzanie ścieków przemysłowych do kanalizacji miejskiej z Rozlewni Wód Mineralnych nr II w Polanicy-Zdroju. Miejski Zakład Komunalny w Polanicy Zdroju nie ustosunkował się do wniosku Spółki o podanie warunków odprowadzania ścieków przemysłowych do kanalizacji miejskiej – brak podpisanej umowy. Spółka rozważa również budowę oczyszczalni ścieków na terenie zakładu rozlewni.

Wśród krajowych spółek Grupy największy wpływ na środowisko ma działalność prowadzona przez spółkę „Energetyka” Sp. z o.o. W 2020 roku spółka poniosła najwyższe opłaty środowiskowe. Wyniosły one 2,8 mln PLN i dotyczyły głównie opłat za pobór wody i odprowadzanie ścieków (2,4 mln PLN) oraz emisję zanieczyszczeń do powietrza (ok. 0,4 mln PLN). W 2020 roku nałożono na Spółkę karę pieniężną za przekroczenie w 2018 roku dopuszczalnych do wprowadzania do powietrza wielkości emisji pyłu z Elektrociepłowni w Polkowicach oraz za odprowadzanie w 2018 roku ścieków z oczyszczalni ścieków Wydziału W-4 w Legnicy do potoku Pawłówka (Białynia) z naruszeniem warunków pozwolenia zintegrowanego.

W 2020 roku w Spółce były realizowane inwestycje, których celem jest:

1. Dostosowanie istniejących urządzeń i instalacji elektrociepłowni Polkowice do obowiązujących wymagań emisyjnych zawartych w Dyrektywie IED i tzw. Konkluzjach BAT
2. Modernizacja dwóch kotłów parowych na wydziale w Głogowie – dostosowanie do nowych warunków i procesów technologicznych związanych z zaprzestaniem spalania gazu gardzielowego (modernizacja polega na dostosowaniu urządzeń do zmiany paliwa spalanego w kotłach z gazu gardzielowego na gaz ziemny naazotowany) w zakresie niezbędnym dla rezerwacji pary dla Huty Miedzi „Głogów”, dostaw ciepła dla miasta Głogowa oraz zwiększeniu pokrycia potrzeb dostaw energii elektrycznej dla Huty Miedzi „Głogów”
3. Modernizacja komory rozdzielczej ścieków przemysłowych na Wydziale w Legnicy – zapewnienie ciągłości produkcji w Hucie Miedzi „Legnica” i zwiększenie skuteczności oczyszczania ścieków przemysłowych

Ze względu na specyfikę produkcji (materiały wybuchowe, systemy inicjujące, dodatek do paliwa), wpływ na środowisko ma działalność Spółki NITROERG S.A. Wysokość opłat środowiskowych poniesionych w 2020 roku wynosi 0,3 mln PLN. W kwietniu 2020 roku w lokalizacji Krupski Młyn miało miejsce zdarzenie awaryjne związane z wyciekiem substancji niebezpiecznej do środowiska, tj. rzeki Mała Panew. W ramach natychmiast podjętych przez NITROERG S.A. działań, skutki zdarzenia w środowisku zostały skutecznie usunięte, co potwierdziła interwencyjna kontrola Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. W wyniku tego zdarzenia Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie nałożyły na spółkę obowiązek wniesienia opłaty podwyższonej, w wysokości 60 tys. zł. Kwota ta została uiszczona.

W ramach inwestycji proekologicznych w 2020 roku Spółka KGHM ZANAM S.A., na terenie Zakładu w Legnicy, uruchomiła elektrownię fotowoltaiczną. W ramach funkcjonowania przedmiotowej inwestycji planowane jest istotne ograniczenie wpływu podmiotu na zanieczyszczenie powietrza, w wyniku produkcji w sposób ekologiczny energii na własne potrzeby, dotychczas pobieranej z Huty Miedzi „Legnica”.